Nie daj się ugryźć kleszczowi: jakimi małymi pasożytami nam grożą

Za każdym razem, gdy wybieramy się na spacer po lesie, na pewno zakładamy długie rękawy i czapkę, nawet w upalny dzień - wszystko po to, by uchronić się przed kleszczami. Niektórzy lekkomyślni ludzie uważają takie środki ostrożności za niepotrzebne. Czy mają rację, czy nie? Czy kleszcze są tak przerażające, jak są malowane??

Co niesie ukąszenie kleszcza?

Sam w sobie możesz nie poczuć ugryzienia, a co gorsza, nie od razu go zauważyć. Problemy zaczną się później. Niełatwo jest zassać kleszcza z rany i może goić się przez długi czas. Poza faktycznymi bolesnymi odczuciami możliwe są inne nieprzyjemne - aw niektórych miejscach naprawdę niebezpieczne - konsekwencje..

Niebezpieczeństwo w ranie

Pierwszą rzeczą, jaką możesz napotkać po ukąszeniu przez kleszcza, jest stan zapalny. A wraz z nim i jego stałymi towarzyszami - obrzęk, obrzęk, zaczerwienienie, swędzenie, gorączka. Ponadto do rany może dostać się infekcja.. Jeśli nie potraktujesz uszkodzonego obszaru środkami antyseptycznymi na czas, może rozpocząć się ropienie.. Dlatego nie powinieneś wyciągać kleszcza bezpośrednio do lasu, zwłaszcza jeśli nie masz przy sobie środków dezynfekujących..

Niebezpieczeństwo alergii

Zaczerwienienie i swędzenie w miejscu ukąszenia szybko ustąpią, ale u niektórych osób może wystąpić reakcja alergiczna na ślinę kleszcza. Dlatego jeśli gorączka utrzymuje się przez kilka godzin, a oprócz tego na całym ciele pojawiła się czerwonawa wysypka, swędzenie, katar i ogólne osłabienie, prawdopodobnie nie masz szczęścia, że ​​masz zwiększoną wrażliwość na ukąszenia kleszcza. Są to pierwsze i najmniej groźne objawy, wtedy może rozpocząć się duszność, drętwienie niektórych części ciała, a nawet częściowe porażenie.! Dlatego, gdy tylko odkryjesz alergię, musisz natychmiast zażyć lek przeciwhistaminowy (cetrin, suprastin, tavegil i tym podobne). A jeśli to konieczne, nie wahaj się wezwać karetki..

Zaczerwienienie i swędzenie w miejscu ukąszenia szybko ustąpią, ale u niektórych osób może wystąpić reakcja alergiczna na ślinę kleszcza

Niebezpieczeństwo choroby

Przede wszystkim jednak należy się obawiać ukąszeń kleszczy, ponieważ przez nie można zarazić się naprawdę groźnymi chorobami. Te pasożyty przenoszą zapalenie mózgu, boreliozę, tularemię i wiele innych, które mogą poważnie zaszkodzić zdrowiu, a nawet doprowadzić do śmierci. Dlatego jeśli początkowe zaczerwienienie po ukąszeniu przez kleszcza nie ustąpi, ale nasili się, a stan zdrowia tylko się pogorszy, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, zanim będzie za późno..

Kleszczowe zapalenie mózgu

Wiosenno-letnie kleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to groźna choroba dotykająca ludzki mózg i rdzeń kręgowy. Wirus przenoszony przez kleszcza wnika do tkanek ludzkiego mózgu, powodując stan zapalny, obrzęk i krwotok. Okres inkubacji trwa od 1 do 2 tygodni, w tym czasie osoba odczuwa ból mięśni i głowy, osłabienie, wymioty, a wszystko to na tle podwyższonej temperatury. Następnie, po widocznej poprawie, zwykle następuje druga faza - samo zapalenie opon mózgowych (ponownie wzrasta temperatura, pacjent odczuwa silny ból głowy i sztywność karku) lub zapalenie mózgu (może wyrażać się zaburzeniami świadomości, wrażliwości i ruchu, aż do całkowitego paraliżu).

Problemy z psychiką i układem nerwowym mogą pozostać u osoby nawet po wyzdrowieniu, zdarza się to w 10-20% przypadków. Ale niebezpieczeństwo kleszczowego zapalenia mózgu zależy od podtypu: jeśli tylko 1-2% zarażonych umiera z Europejczyka, to z Dalekiego Wschodu - do 25%. Dalekowschodni podtyp zapalenia mózgu jest cięższy: temperatura natychmiast wzrasta do 38-39 ° i towarzyszą jej bardzo silne nudności, problemy ze snem i ostre bóle głowy, system nerwowy jest poważnie dotknięty po trzech dniach, a śmierć może nastąpić pięć dni później. Dzieci cierpią na odkleszczowe zapalenie mózgu jeszcze ciężej, objawy choroby, zarówno nieswoiste, jak i właściwe neurologiczne, rozwijają się jeszcze szybciej, dlatego należy natychmiast podjąć działania, gdy tylko podejrzewa się chorobę. I chociaż tylko 6% pasożytów jest nosicielami kleszczowego zapalenia mózgu i tylko 2–6% ukąszonych może je „odebrać” od kleszcza, choroba ta jest jednym z głównych powodów, dla których ukąszenia przez kleszcza są uważane za tak niebezpieczne.

Borelioza

Choroba z Lyme, forma boreliozy przenoszonej przez kleszcze, jest jedną z najczęstszych chorób przenoszonych przez kleszcze. Te pasożyty przenoszą chorobotwórcze bakterie krętków. Pierwszą oznaką, na podstawie której można zidentyfikować chorobę, jest zaczerwienienie w miejscu ukąszenia. Początkowo może wyglądać jak zwykły rumień (i dlatego można ten objaw potraktować jako alergiczny), ale potem jego kształt staje się charakterystyczny pierścieniowy, co jest charakterystyczne dla tego typu boreliozy.

Ten rumień na skórze jest charakterystyczny dla boreliozy.

Na początku choroby osoba odczuwa zwykłe złe samopoczucie, osłabienie, nudności, dreszcze, a następnie pojawiają się oznaki uszkodzenia układu nerwowego: nadwrażliwość na światło, ostry ból głowy, wymioty. Jeśli borelioza nie zostanie wyleczona w odpowiednim czasie, choroba będzie trwać kilka miesięcy i dalej się rozprzestrzeniać, może rozwinąć się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, u dorosłych częściej dotyczy to obwodowego układu nerwowego, au dzieci samego mózgu, przez co borelioza jest dla nich szczególnie niebezpieczna. Konsekwencją zaawansowanej boreliozy może być zapalenie stawów, drgawki, psychoza i inne rodzaje uszkodzeń mózgu, które mogą prowadzić do śmierci, a dzieci są bardziej zagrożone. Czasami choroba jest odkrywana po miesiącach lub nawet latach..

Jeśli choroba stanie się przewlekła, to najczęściej będzie wyglądać jak zaawansowane zapalenie stawów ze stopniowym niszczeniem tkanki chrzęstnej..

Nawracająca gorączka

Oprócz boreliozy krętki z rodzaju Borrelia mogą również wywoływać tak poważne choroby, jak nawracająca gorączka. Przebiega napadowo: najpierw chłód, ból głowy, potem przeciwnie, silna gorączka z majaczeniem i halucynacjami, nudności, bóle mięśni nóg. Skóra pacjenta wysycha i czasami pokrywa się wysypką, na tle powiększonej wątroby możliwa jest również żółtaczka.

Zżółknięta skóra pokryta wysypką jest objawem nawracającej gorączki

U osób z przewlekłą chorobą serca może również dojść do uszkodzenia mięśnia sercowego. Po 2-6 dniach gorączka ustępuje, pacjent czuje powrót do zdrowia, ale zjawisko to jest przejściowe. Dlaczego ta choroba jest nazywana nawracającą gorączką? Po 4-6 dniach osoba zostaje pokryta nowym atakiem, a może ich być cztery lub więcej! Powtarzające się ataki, z wyjątkiem drugiego, są zwykle nieco łatwiejsze do zniesienia. Odporność utrzymuje się po ostatecznym wyleczeniu, ale przez bardzo krótki czas, więc nie powinieneś na niej polegać.

Cętkowana gorączka

Gorączka plamista Gór Skalistych jest chorobą zakaźną powszechną w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Brazylii i Kolumbii i jest bardzo niebezpieczna, ponieważ nawet przy obecnym poziomie medycyny 5-8% zakażonych umiera pomimo leczenia. Choroba ta jest wywoływana przez bakterię Rickettsia, przenoszoną przez niektóre amerykańskie kleszcze leśne, rozprzestrzenia się po organizmie z limfą i atakuje płuca, serce, nadnercza, skórę i mózg. Pacjent prawie natychmiast zaczyna odczuwać silny ból głowy, bóle mięśni i kości, dreszcze, nudności, a temperatura gwałtownie wzrasta do 39-40 °. Czasami zespół zakrzepowo-krwotoczny rozwija się natychmiast, co powoduje obfite krwawienia z nosa i wymioty skoagulowanej krwi. Po 2-4 dniach na całym ciele pojawia się wysypka w postaci pęcherzyków z posoką, która później przekształca się w zasinienia i krwotoki w skórze.

Krwawa wysypka jest charakterystyczna dla gorączki plamkowej.

Następnie dochodzi do upośledzenia słuchu, wzroku i świadomości, aż do halucynacji i paraliżu. Jeśli dana osoba wyzdrowieje, dzieje się to powoli.. A przy tak zwanej postaci błyskawicznej pacjent umiera dosłownie w ciągu 3-4 dni, pomimo zastosowanego leczenia. Dzieci tolerują gorączkę plamistą równie mocno jak dorośli, zresztą w tym przypadku to nie niemowlęta są zagrożone, a wręcz przeciwnie pacjenci powyżej 40 roku życia - wśród nich śmiertelność jest zauważalnie wyższa.

Tularemia

Tularemia to groźna infekcja wywoływana przez bakterie kokkoidalne, które są zwykle przenoszone przez gryzonie (zające, króliki, norniki), ale czasami przez kleszcze leśne. Temperatura zakażonej osoby gwałtownie rośnie (39–40 °), głowa kręci się i boli, a także mięśnie nóg, pleców i dolnej części pleców. Nudności i bóle mięśni na tle gwałtownego wzrostu ciśnienia mogą powodować wymioty i krwawienia z nosa. Czasami na skórze rozwijają się wrzody dymienicze, z których następnie rozwijają się przetoki z obfitym wydzielaniem gęstej ropy.

W przypadku tularemii takie dymienice mogą pojawić się w pobliżu węzłów chłonnych

Jedną z najpoważniejszych konsekwencji jest zapalenie węzłów chłonnych, ale oprócz niego może również pojawić się zapalenie płuc, osierdzia, mózgu, jelit, a zamiast dymieniczek czasami rozwija się zgorzel. Pomimo tego, że tularemia nie jest uważana za bardzo powszechną chorobę w Rosji, co roku w naszym kraju choruje co najmniej sto osób, głównie w regionach centralnych.. Istnieje jednak szczepionka na tę chorobę..

W grupie szczególnego ryzyka znajdują się dzieci poniżej 7 roku życia oraz kobiety w ciąży i karmiące, które są przeciwwskazane do podania szczepionki tularemii. Oprócz nich nie należy również szczepić astmatyków, chorych na raka, alergików i osób zakażonych wirusem HIV..

Ehrlichiosis

Ludzka erlichioza monocytarna jest chorobą zakaźną wywoływaną przez mikroorganizmy Ehrlichia, które z kolei są przenoszone przez pasożytnicze kleszcze. Drobnoustroje powodują rozległe ziarniniakowatość w organizmie zakażonej osoby, wpływając na szpik kostny, wątrobę i ośrodkowy układ nerwowy. 1–3% przypadków umiera, a choroba jest szczególnie ostra i ciężka u osób poniżej 7 roku życia (dzieci) i powyżej 40 roku życia. Ehrlichioza zaczyna się w taki sam sposób, jak każda inna gorączka: gwałtowny wzrost temperatury, dreszcze, nudności i wymioty, zawroty głowy, silne bóle mięśni i głowy, nadciśnienie. Czasami pacjenci skarżą się na ciężki kaszel i katar, czasami występuje zapalenie nerwu twarzowego, a niektórzy mają pęcherzową wysypkę na skórze.

Ehrlichioza charakteryzuje się wysypką skórną

Zaatakowana wątroba może znacznie się powiększyć, a jeśli zarażony ma już problemy z tym narządem (marskość wątroby, zapalenie pęcherzyka żółciowego), jest w wielkim niebezpieczeństwie. Oprócz rzeczywistych objawów i powikłań erlichioza jest również niebezpieczna, ponieważ została odkryta i opisana stosunkowo niedawno, na początku XXI wieku, a zatem nie wszystkie laboratoria potrafią ją jeszcze prawidłowo zdiagnozować.. Jednak liczba wektorów kleszczy jest stosunkowo niewielka i nie każda ukąszona osoba może zarazić się chorobą..

Babeszjoza

Grupa chorób zwana babeszjozą jest wywoływana przez pierwotniaki zwane babesią. Przenoszone są przez kleszcze leśne i pastwiskowe. Zwykle zwierzęta, zwłaszcza bydło i psy, chorują na babeszjozę i poważnie chorują. Ale zdrowy dorosły może nawet nie zauważyć, że jest zarażony babesią. Inna sprawa to osoby starsze i pacjenci, którzy przeszli poważne operacje lub choroby, a zatem mają osłabiony układ odpornościowy, umiera 5% zarażonych. Zagrożone są również osoby zakażone wirusem HIV, które nie otrzymują niezbędnego leczenia lub są na etapie rozwoju AIDS. Babeszjoza objawia się najpierw gorączką, dreszczami i ogólnym osłabieniem. Jeśli zmieni się w postać ostrą, temperatura może wzrosnąć do 41 °, a ponadto wątroba i śledziona wzrosną, pojawią się bóle mięśni i głowy. Niektóre rodzaje babesii mogą prowadzić do ostrej niewydolności nerek, żółtaczki i śmierci pacjenta.

Omska gorączka krwotoczna

Omska gorączka krwotoczna jest niebezpieczną chorobą wirusową przenoszoną przez pasożyty kleszczy leśnych wraz z kleszczowym zapaleniem mózgu i podobnym do tego ostatniego. Wirus wywołujący tę chorobę jest szczególnie rozpowszechniony we wschodniej i zachodniej Syberii. Wpływa na nadnercza, układ krążenia i nerwowy, a następnie mózg i rdzeń kręgowy. Choroba zaczyna się od nagłego wzrostu temperatury, natychmiast do 39-40 °, zaczerwienienia twarzy i całej górnej połowy ciała, bólów głowy, nudności, wymiotów, pojawia się krwawa wysypka. Z reguły przy szybkiej diagnozie i odpowiednim leczeniu pacjenci całkowicie wracają do zdrowia. Mimo to śmiertelność utrzymuje się na poziomie 1–5% zakażonych, którzy umierają głównie z powodu powikłań, takich jak zapalenie mózgu, obrzęk mózgu i udary..

Niezbędna profilaktyka

Choroby przenoszone przez kleszcze, chociaż można je leczyć, są często dość niebezpieczne i mogą prowadzić do poważnych komplikacji. Jednak aby bać się kleszczy - nie idź do lasu. Co można zrobić, aby w ogóle nie zachorować?

1. Szczepienia. Istnieją szczepionki opracowane przez naukowców medycznych na niektóre z powyższych chorób.. Na przykład kleszczowe zapalenie mózgu należy zaszczepić jesienią i zimą, aby zapewnić odporność na następny rok. Ta sama szczepionka jest skuteczna przeciwko omskiej gorączce krwotocznej. Ponadto możesz zostać zaszczepiony przeciwko tularemii, ale nie wszystkim ludziom to pokazuje..
2. Zastrzyki. Jeśli osoba ugryziona przez kleszcza nie została wcześniej zaszczepiona, natychmiast podaje się jej dawkę immunoglobuliny i ponownie 10 dni później. Uważa się, że pomaga to zapobiegać rozwojowi choroby, nawet jeśli kleszcz był jej nosicielem, jednak skuteczność zapobiegawczego działania immunoglobuliny nie została jeszcze udowodniona..
3. Czujność. Wiele chorób jest łatwiejszych do leczenia dzięki wczesnej diagnozie, a do tego konieczne jest wykrycie ukąszenia kleszcza na czas, ponieważ nie zawsze można go poczuć. Po odwiedzeniu lasów, łąk i parków należy dokładnie zbadać ciało, włosy i ubranie. Jeśli znajdziesz kleszcza, musisz go natychmiast usunąć i zdezynfekować ranę jodem, nadtlenkiem wodoru lub chlorheksydyną.. Ukąszenie należy zgłosić do najbliższego szpitala - przekazanie kleszcza do laboratorium pomoże zebrać statystyki dotyczące ukąszeń i infekcji, aw razie potrzeby zostanie udzielona pomoc medyczna. Nawiasem mówiąc, ubrania nie szkodzą prać w temperaturze co najmniej 60 ° C, aby zniszczyć larwy kleszcza.
4. Unikanie niebezpieczeństwa. Nie chodzi o to, że latem należy przestać chodzić po lesie, ale należy unikać wysokich traw i krzewów - to tam kleszcze najczęściej czekają na swoje ofiary. Ponadto zazwyczaj można je „zaczepić” na skórze lub ubraniu, gdzie na roślinach pozostaje zwierzęcy pot - dlatego najlepiej nie podążać śladami inwentarza i odwiedzać pastwiska.
5. Ochrona fizyczna. Jeśli wybierasz się do lasu po grzyby, zadbaj o to, aby Twoje ciało było jak najbardziej przykryte ubraniem - pomogą w tym spodnie, wysokie buty, długie rękawy, wysoki kołnierz, czapki. Uważaj też na odsłonięte części ciała - twarz, szyję, dłonie..
6. Ochrona chemiczna. Przed wizytą w lesie warto zabezpieczyć siebie i swoje dzieci środkami odstraszającymi kleszcze, które powinny zawierać permetrynę lub DEET. Sklepy oferują szeroką gamę podobnych produktów.

Jak widać, kleszcze leśne są nosicielami wielu chorób, które mogą być niebezpieczne, a nawet śmiertelne dla ludzi, a ich powikłania mogą zatruć życie nawet tych, którzy wyzdrowieli przez długi czas. Zatem kleszcze są zdecydowanie jednym z najbardziej szkodliwych pasożytów. Ponieważ zapobieganie jest zawsze łatwiejsze i bezpieczniejsze niż leczenie, należy przestrzegać wszelkich możliwych środków ostrożności przeciwko kleszczom..